Gebelik ve emziklilik dönemi beslenmesi, anne ve bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişimi için oldukça önemlidir. Gebelik döneminde anne adayının vücut ihtiyacı arttığından dolayı, beslenme düzeni de buna uygun olarak ayarlanmalıdır. Protein, folik asit, demir, kalsiyum vd. besin maddeleri bu dönemde daha fazla tüketilmelidir. Bununla birlikte, hamilelik sürecinde aşırı kilo alımından kaçınılmalı ve sağlıklı bir kilo kontrolü sağlanmalıdır.
Gebelikte annenin ağırlık kazanımı bebeğin ağırlığı ve sağlığı açısından önemlidir. Ağırlık kazanımında fetüs, plasenta, amniyotik sıvı, kan hacmi ve ekstrasellüler sıvının artması, uterus ve meme bezleri ile annenin yağ depoları etkilidir. Gebeliğe yüksek bir BKI ile başlamak ve gebelikte aşırı besin tüketimi, yenidoğanın sağlığını ve antropometrik değerlerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Diğer yandan gebelikte yetersiz ağırlık kazanımı ise erken doğum ve düşük doğum ağırlığı ile ilişkilidir.
Annelerin gebelikte kazandıkları toplam vücut ağırlığı <9 kg ise “yetersiz ağırlık kazanımı”, 9-12 kg ise “normal ağırlık kazanımı”, >12 kg ise “fazla ağırlık kazanımı” olarak sınıflandırılmaktadır.
Doğum gerçekleştikten sonra süt salımı ile başlayan dönem laktasyon dönemi olarak adlandırılmaktadır. Anne ve bebek sağlığı açısından hassas bir dönem olan laktasyon döneminde, emziren annenin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi anne ve bebek sağlığı için çok önemlidir. Laktasyon döneminde; annenin beslenme durumu ve alışkanlıkları, bebeğin sağlığını, optimum büyümesini ve gelecekteki metabolik hastalıklarını etkilemektedir. Anne ve bebek için hassas olan laktasyon döneminde sağlık riski gelişimini önlemek için enerji, makro ve mikro besin öğelerini yeterli miktarda içeren beslenme örüntüsünün planı, su tüketimi ve sık emzirme süt verimi açısından önemlidir.
Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda gebelik ve emziklilik dönemi beslenmesinin anne ve bebek sağlığı açısından son derece kritik olduğu görülmektedir. Bu nedenle süreçlerde bir uzman eşliğinde ilerlemek oldukça önem arz etmektedir.
